Hormoonsuppletietherapie (HST) of ook wel Hormone replacement therapy (HRT) genoemd, is het aanvullen van hormonen tijdens de overgang met als doel het verminderen van de klachten die met de overgang te maken hebben.

Wanneer een vrouw in de overgang komt, daalt de oestrogeenproductie in de eierstokken. Dit kan allerlei klachten met zich meebrengen zoals opvliegers, transpireren, moeheid, stemmingswisselingen en lusteloosheid. Afhankelijk van de ernst van de klachten kunnen medicijnen in de vorm van hormonen worden voorgeschreven. Dit heet hormoonsuppletietherapie (HST).¹ Deze hormonen vullen het oestrogeengehalte weer deels aan waardoor de klachten verminderen of verdwijnen.

De behandeling kan het beste aan het begin van de menopauze worden begonnen. Er kleven echter ook wat nadelen aan hormoontherapie voor de overgang. Daarom zal er goed gekeken moeten worden naar de voordelen en de risico’s die hormoonsuppletietherapie met zich meebrengt om zo tot een weloverwogen keuze te komen die het beste bij jouw past.

Wanneer je ouder bent dan veertig jaar en je menstruatiecyclus verandert, is dit meestal een teken dat je in het begin van de overgang zit. De periodes tussen de menstruaties kunnen korter zijn of juist langer, de menstruaties zelf kunnen korter of langer zijn, en soms zijn ze heftiger met bloedstolsels.

De meest gehoorde klachten zijn:

• opvliegers
• plotseling hevig transpireren en blozen
• midden in de nacht badend in het zweet wakker worden
• Hoofdpijn en buikpijn
• Emotioneel gevoeliger zijn
• Concentratieproblemen
• Migraine
• Droge huid en droge ogen
• Droogheid en pijn bij intimiteit
• Minder zin in seks

De overgang is een natuurlijk proces. Net zoals dat je voor het eerst ging menstrueren kom je nu in een fase waarin het stoppen van de menstruatie zich aankondigt. Hier kan je niets tegen doen. Je kunt echter wel iets tegen de eventuele klachten doen die ermee gepaard gaan.

• Zorg voor een gezonde leefstijl, eet gezond en gevarieerd.
• Eet zeker voldoende ijzerrijk voedsel, zoals bladgroenten en gedroogde vruchten.
• Neem voldoende lichaamsbeweging en voldoende nachtrust.
• Vermijd, vooral bij opvliegers, koffie en alcohol en kruidig eten; of minder het gebruik ervan.
• Pas je kleding aan indien je veel transpireert. Draag katoenen kleding en kleed je in laagjes zodat je iets kan uittrekken.
• Gebruik ook katoenen lakens voor op je bed.
• Bij vaginale klachten kan je glijmiddel overwegen en een langer voorspel.

Zowel leefstijlinterventies als medicatie kan je helpen om de klachten tijdens de overgang te verminderen.

Er zijn verschillende medicijnen die een arts kan voorschrijven om te helpen bij hormoontherapie voor de overgang. Dit zijn:

• Oestrogeenhormonen (monobehandeling). Deze bevatten estradiol en komen in aanmerking bij vrouwen die geen baarmoeder meer hebben. Ze zijn er in neusspray, in implantatie tablet, in pleistervorm en om in de vagina in te brengen met een applicator. Bovendien is er estriol voor in de vagina. Er bestaat van zowel estriol als estradiol ook een orale vorm.
• Oestrogeenhormonen in combinatie met progestagenen. Deze komen in aanmerking bij vrouwen die hun baarmoeder wel nog hebben. De progestagenen voorkomen een buitensporige groei van het baarmoederslijmvlies onder invloed van de oestrogenen.
• Een combinatiepreparaat. Bij vrouwen die anticonceptie willen gebruiken, kan gekozen worden voor een anticonceptiepil met combinatiepreparaat. Indien je een hormoonspiraal gebruikt, dan kan je dit combineren met een oestrogeen-mono-behandeling.
• Tibolon. Dit medicijn heeft alleen een gunstige werking tegen opvliegers en zweetaanvallen. Dit medicijn wordt niet vaak voorgeschreven vanwege een verhoogd risico op baarmoeder- en borstkanker.

Er bestaan alternatieven behandelingen bij de overgang, maar er bestaat geen alternatieve hormoontherapie. Er zijn echter plantaardige stoffen die op oestrogenen lijken: de fyto-oestrogenen, deze werken helaas niet bij iedereen even goed.

Wanneer je een hormoon replacement therapy neemt, is het aan te raden om er een gezonde leefstijl op na te houden. Neem voldoende rust, minder je alcohol gebruik, stop met roken, eet gezond en blijf in beweging.

Bij Dokteronline kun je een passende behandeling aanvragen. Jouw aanvraag wordt beoordeeld door een geregistreerde arts aan de hand van een online consult. Het uitgeschreven recept wordt vervolgens doorgestuurd naar een apotheek, waarna de voorgeschreven medicatie discreet bij jou thuis wordt afgeleverd.