Schimmels en gisten leven op en in ons lichaam. Meestal veroorzaken deze organismen geen problemen. Maar soms krijgt een bepaalde gist- of schimmelsoort de overhand. Er kan dan een infectie ontstaan, zoals voetschimmel, een schimmelnagel of een vaginale schimmelinfectie bij een vrouw. Een antischimmelmedicijn kan de bijbehorende klachten verlichten.

Een antischimmelmedicijn bevat een schimmeldodende stof. Er zijn verschillende soorten antischimmelmedicijnen. De bekendste zijn:

• Miconazol;
• Clotrimazol;
• Fluconazol;
• Ketoconazol;
• Terbinafine.

De werkzame stof in het medicijn belemmert de celdeling in de schimmel. Daardoor kan de schimmel zich niet meer vermenigvuldigen. Als gevolg daarvan dooft de schimmelinfectie uit en verdwijnen de klachten die horen bij de schimmelinfectie.

Schimmelinfecties komen vaak voor. Vooral schimmel (schimmelinfecties) op de huid (en dan met name op de voet), in de nagels en een schimmelinfectie in de vagina bij de vrouw zijn bekende aandoeningen. Ook schimmelinfecties in de mond (spruw) of schimmel op de tong komen regelmatig voor.

De klachten die horen bij een schimmel (schimmelinfectie) op de huid zijn onder andere:

• Jeuk;
• De huid is rood of vertoont rode kringen;
• Brandende of schrijnende pijn;
• Schilferende huid;
• Blaasjes of bultjes, al dan niet nattend.
• Bij voetschimmel gaat het vaak om de huid tussen de kleine en een-na-laatste teen.

Symptomen van een vaginale schimmelinfectie bij de vrouw (ook wel candida-infectie genoemd) zijn:

• Jeuk in en rond de vagina;
• Toename van vaginale afscheiding.

Klachten horen bij een schimmelnagel (kalknagel) zijn:

• De nagel wordt dik en krijgt een gele kleur;
• De nagel krijgt een brokkelige structuur;
• De huid rond de aangetaste nagel kan soms jeuken.

Schimmelinfecties in de mond (spruw) herkent u aan de volgende klachten:

• Witte plekken in de mondholte en/of schimmel op de tong;
• De plekken kunnen branderig of pijnlijk aanvoelen;
• Slikken kan pijnlijk of moeilijk zijn;
• Baby’s met spruw willen vaak niet drinken

De meeste schimmelinfecties kunnen vanzelf genezen. Duurt dat proces erg lang of heeft u veel last van de schimmelinfectie, dan kunt u een antischimmelmiddel gebruiken. In ernstige gevallen, bijvoorbeeld bij een schimmelinfectie van de organen, zal een arts sowieso een antischimmelmedicijn voorschrijven. Er zijn verschillende antischimmelmiddelen verkrijgbaar die de schimmelinfectie doen verdwijnen.

Antischimmelmiddelen zijn verkrijgbaar in verschillende toepassingsvormen:

Bij schimmel op de huid, zoals voetschimmel, liesschimmel of handschimmel kunt u een schimmelinfectie zalf of -crème gebruiken. Deze middelen bevatten een werkzame stof die de schimmel doodt, zoals miconazol, clotrimazol of terbinafine.

Gebruik: breng de schimmelinfectie zalf of -crème dagelijks dun aan op de aangedane huid. Blijf het middel gebruiken tot minstens een week nadat de klachten helemaal verdwenen zijn. Er zijn ook antischimmelproducten die u slechts eenmaal per week hoeft aan te brengen. Volg altijd de aanwijzingen op de verpakking of het advies van een arts, apotheker of drogist.

Dit product is speciaal ontwikkeld voor de behandeling van schimmelnagels (kalknagels).

Gebruik: breng de nagellak eenmaal daags aan op de aangedane nagel. Verwijder eerst het oude laagje voordat u een nieuwe laag nagellak aanbrengt. Bij sommige antischimmelnagellakken hoeft u het product slechts eenmaal per week aan te brengen. Volg altijd de aanwijzingen op de verpakking of het advies van een arts, apotheker of drogist.

Heeft u last van voetschimmel, dan kunt u antischimmelpoeder gebruiken ter aanvulling op de antischimmelbehandeling. Het poeder is bedoeld voor gebruik in sokken en schoenen en doodt daar de achtergebleven schimmelsporen. Zo voorkomt u dat de schimmelinfectie steeds opnieuw de kop opsteekt.

Gebruik: strooi eenmaal daags wat poeder in de sokken of schoenen tot minstens een week nadat de schimmelinfectie helemaal is verdwenen.

Een antischimmelkuur om in te nemen wordt voorgeschreven bij hardnekkige of inwendige schimmelinfecties. U slikt dan antischimmeltabletten of -capsules, bijvoorbeeld op basis van fluconazol, itraconazol of terbinafine.

Gebruik: neem de tabletten of capsules in volgens het doseringsadvies van een arts. Maak de antischimmelkuur helemaal af, ook als de klachten al eerder verminderen. De duur van de antischimmelkuur kan variëren. Een vaginale schimmelinfectie bij een vrouw is een korte stootkuur van een of enkele dagen voldoende. Bij schimmel van de huid slikt u het medicijn meestal een paar weken. Gaat het om een schimmelinfectie van de nagels, dan moet u het medicijn enkele maanden gebruiken.

Antischimmelmiddelen zijn ook als drank of gel verkrijgbaar. U gebruikt het als u geen antischimmeltabletten of -capsules kunt of mag slikken. De drank wordt ook voorgeschreven bij schimmel in de mond, tong, keel en/of slokdarm.

Gebruik: neem de drank in volgens het doseringsadvies van een arts. Gebruikt u de gel voor een schimmelinfectie in de mond, tong, keel of slokdarm, houd de gel dan ongeveer 20 seconden in de mond voordat u het doorslikt. Spoel hierna de mond niet en eet/drink niets gedurende een uur. Bij baby’s smeert u de gel na de voeding voorzichtig op de tong, het gehemelte en de binnenkant van de wangen en lippen.

Antischimmelmedicijnen voor vaginaal gebruik zijn verkrijgbaar als crème, vaginale tabletten en capsules.

Gebruik: breng de crème, vaginaaltablet of -capsule zo diep mogelijk aan in de vagina, eventueel met behulp van de bijgeleverde applicator. Volg daarbij de aanwijzingen in de bijsluiter. Het is het handigst om het medicijn ’s avonds voor het slapengaan in te brengen: als u ligt, kan de werkzame stof langer intrekken. Maak de kuur helemaal af. De duur van de behandeling kan per geneesmiddel variëren. Meestal gebruikt u het medicijn enkele dagen. Gebruik het medicijn liever niet als u ongesteld bent.

Let op: de werkzame stof in het medicijn kan het rubber in (vrouwen)condooms en pessaria aantasten. Gebruik zo nodig aanvullende anticonceptie tot drie dagen nadat u gestopt bent met het medicijn.

Antischimmelmiddelen zijn verkrijgbaar in verschillende sterktes. Gebruikt u antischimmelmedicijnen om in te nemen, dan bepaalt een arts welke sterkte en dosering past bij uw klachten. Gebruikt u vrij verkrijgbare antischimmelmiddelen, zoals antischimmelcrème, volg dan de aanbevolen dosering die staat vermeld in de bijsluiter.
De algemene richtlijnen voor dosering zijn als volgt:

• Schimmelinfectie zalf of -crème voor op de huid voor volwassenen en kinderen: een- tot tweemaal daags dun aanbrengen op de aangedane huid. Blijf het medicijn gebruiken tot ruim een week nadat de klachten zijn verdwenen;
• Antischimmeltabletten/-capsules/-drank voor inwendig gebruik Volwassenen en kinderen: eenmaal daags de voorgeschreven dosering innemen. Maak de kuur helemaal af;
• Antischimmelmedicijnen voor vaginaal gebruik Volwassenen: breng de capsule, tablet of crème eenmaal daags voor het slapengaan aan in de vagina.

Voor jonge kinderen en baby’s kan een ander doseringsadvies gelden. Niet alle antischimmelmedicijnen zijn geschikt voor jonge kinderen en baby’s. Vraag voor het gebruik van antischimmelmiddelen bij kinderen en zuigelingen altijd advies aan een arts of apotheker. Lees voor gebruik de aanwijzingen in de bijsluiter.

Antischimmelmedicijnen kunnen bijwerkingen geven, hoewel niet iedere gebruiker daar last van krijgt.

Bijwerkingen van schimmelinfectie zalf, -crème, -poeder en -nagellak zijn onder andere:

• Huidirritatie, zoals een branderig gevoel, een rode huid of jeuk;
• Overgevoeligheid, te merken aan klachten als galbulten of hevige huiduitslag.

Bijwerkingen van antischimmelmiddelen voor inwendig gebruik zijn onder andere:

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, buikpijn, overgeven, diarree;
• Hoofdpijn;
• Huiduitslag;
• Duizeligheid;
• Vermoeidheid.

Bijwerkingen van antischimmelmedicijnen voor vaginaal gebruik zijn onder andere:

• Hoofdpijn;
• Vaginale ongemakken (jeuk, branderig gevoel);
• Blaasontsteking;
• Menstruatiestoornissen.

In de bijsluiter vindt u een volledig overzicht van de mogelijke bijwerkingen. Heeft last van hevige of langdurige bijwerkingen, neem dan contact op met een arts of apotheker.

U kunt medicijnen tegen schimmelinfecties beter niet gebruiken in de volgende gevallen:

• U bent overgevoelig voor de werkzame stof of voor een van de hulpstoffen in het medicijn;
• Gebruik de crème, zalf en poeder niet op een beschadigde huid;
• Gebruik de antischimmelmedicijnen voor inwendig gebruik (tabletten, capsules, drank) niet als u lijdt aan een ernstige hart-, nier- of leverafwijking;
• Heeft u een schimmelinfectie en bent u zwanger? Gebruik de antischimmelmedicijnen voor inwendig gebruik (tabletten, capsules, drank) niet als u zwanger bent of borstvoeding geeft, tenzij een arts aangeeft dat het veilig is.

Lijdt u aan een bepaalde aandoening, zoals diabetes, een verminderde nier- of leverfunctie of hartproblemen, overleg dan eerst met een arts of apotheker. Hij of zij weet of u het antischimmelmiddel mag gebruiken. In de bijsluiter vindt u meer informatie over dit onderwerp.

Sommige geneesmiddelen beïnvloeden elkaars werking. Daardoor kunnen er vervelende bijwerkingen optreden of werkt een van de geneesmiddelen te zwak of juist te sterk. Antischimmelmiddelen voor gebruik op de huid/nagel hebben een wisselwerking met bepaalde antistollingsmiddelen.

Antischimmelmiddelen voor inwendig gebruik hebben een wisselwerking met onder andere:

• Bepaalde geneesmiddelen tegen epilepsie;
• Bepaalde geneesmiddelen tegen depressie;
• Bepaalde antistollingsmiddelen;
• Bepaalde geneesmiddelen tegen hartklachten;
• Bepaalde bloeddrukverlagende medicijnen;
• Bepaalde cholesterolverlagende medicijnen;
• Bepaalde geneesmiddelen die de afweer onderdrukken;
• Bepaalde slaapmiddelen/rustgevende middelen.

Antischimmelmiddelen voor vaginaal gebruik hebben een wisselwerking met bepaalde antistollingsmiddelen

Gebruikt u deze of andere medicijnen, overleg dan altijd met een arts of apotheker of u daarnaast een antischimmelmiddel kunt gebruiken. In de bijsluiter vindt u meer informatie over de mogelijke wisselwerkingen.

Antischimmelmiddelen voor gebruik op de huid of nagels zijn verkrijgbaar bij de drogist en/of apotheek. Ook de meeste antischimmelmiddelen voor vaginaal gebruik kunt u hier aanschaffen. Antischimmelmedicijnen voor inwendig gebruik zijn uitsluitend verkrijgbaar in een apotheek.

De meeste antischimmelmiddelen voor gebruik op de huid, nagels of voor vaginaal gebruik zijn zonder recept verkrijgbaar. Dat geldt niet voor antischimmelmedicatie die inwendig gebruikt wordt. Voor deze medicijnen heeft u altijd een recept van een arts nodig.